Stanowisko Zarządu Okręgu Podlaskiego ZNP w Białymstoku w sprawie projektu Ustawy o szkolnictwie wyższym
28 czerwca 2018
Szanowny Pan
Jarosław Gowin
Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Stanowisko Zarządu Okręgu Podlaskiego Związku Nauczycielstwa Polskiego w Białymstoku w sprawie projektu Ustawy o szkolnictwie wyższym (tak zwana Ustawa 2.0, Konstytucja dla Nauki)
Zarząd Okręgu Podlaskiego ZNP w Białymstoku popiera krytyczne stanowisko Związku Nauczycielstwa Polskiego Pracowników Uniwersytetu w Białymstoku oraz podjętą przez ZNP Pracowników UwB, wspólnie z innymi związkami zawodowymi działającymi na Uniwersytecie w Białymstoku, akcję protestacyjną przeciwko zamiarowi wprowadzenia w życie nowej ustawy o szkolnictwie wyższym, zwanej Ustawą 2.0 lub Konstytucją dla Nauki. Podstawowe założenia tej ustawy godzą w autonomię polskich uczelni oraz w wolności badań naukowych i edukacji akademickiej. Założenia ustawy stanowią realne zagrożenie dla małych i średnich uczelni regionalnych, a tym samym, wprowadzone w życie, doprowadzą do nieodwracalnej degradacji szkolnictwa wyższego w Białymstoku i w województwie podlaskim. W konsekwencji, zostanie pogłębiony i utrwalony dystans, jaki dzieli obszar Polski północno-wschodniej i centra akademickie miast metropolitalnych. Degradacja podlaskich uczelni akademickich pozbawi nasze województwo głównego czynnika wspierającego rozwój regionalny. Jest to zaprzeczenie założeń polskiej Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju, a także Strategii na rzecz Inteligentnego i Zrównoważonego Rozwoju Unii Europejskiej. Uniwersytet w Białymstoku oraz inne wyższe uczelnie województwa podlaskiego, poza prowadzeniem badań naukowych i edukacją, spełniają też w regionie niezwykle istotną rolę państwotwórczą i kulturotwórczą, dającą wymierne, długofalowe efekty w rozwoju społecznym i gospodarczym.
Stoimy na stanowisku, że uczelnie akademickie, poza prowadzeniem badań naukowych i edukacją, powinny być miejscem wolnego i niczym nieskrępowanego twórczego myślenia, wymiany doświadczeń, dyskusji, kształtowania postaw obywatelskich, szacunku dla różnorodności światopoglądowej i kulturowej. Wartości te mają podstawowe znaczenie dla społeczeństwa i państwa polskiego. Pełnienie tej misji spoczywa przede wszystkim na uczelniach wyższych. Dlatego, mając na uwadze możliwość wywiązania się uczelni akademickich z powierzonych im obowiązków: prowadzenia badań naukowych i edukacji na najwyższym poziomie oraz kształtowania w sposób odpowiedzialny przyszłości Rzeczypospolitej Polskiej i jej obywateli, za niezbędne uznajemy potrzebę szybkiego zwiększenia nakładów na szkolnictwo wyższe, na poziomie krajów UE (m.in. 1,5-2% PKB). Oczekujemy od Pana Ministra zmian w nowej ustawie, uwzględniających postulaty społeczne, w szczególności środowiska naukowego i studenckiego.
Andrzej Gryguć
Prezes Okręgu Podlaskiego ZNP
Pismo do Ministra Jarosława Gowina